Co warto wiedzieć o prawie cywilnym?
Prawo cywilne to prawo obywatelskie, którego zasady i reguły powinny być znane choćby w zarysie większości obywateli. Poniżej można znaleźć podstawowe zagadnienia dotyczące tej gałęzi prawa, które z pewnością nie raz może się w życiu przydać.
Czym jest prawo cywilne?
Nazwa prawo cywilne pochodzi od łacińskiego wyrażenia ius civile i oznacza prawo obywatelskie. Reguluje ono stosunki majątkowe oraz niektóre osobiste pomiędzy podmiotami prawa, a także stanowi istotną część prawa prywatnego. Bardzo istotne jest, aby pomiędzy tymi podmiotami była równorzędność, a więc jeden podmiot nie może być podporządkowany drugiemu. Prawu cywilnemu podlegają przepisy dotyczące osób fizycznych oraz osób prawnych, jak również jednostki organizacyjne, które nie mają osobowości prawnej.
Prawo cywilne i jego podział
Prawo cywilne obejmuje postępowanie cywilne, które może się toczyć z zakresu prawa:
- rodzinnego,
- opiekuńczego,
- prawa pracy,
- ubezpieczeń społecznych i innych.
Postępowania z zakresu prawa cywilnego mogą się odbywać w dwóch trybach:
- procesowym,
- nieprocesowym.
Podział postępowań cywilnych
Postępowanie procesowe to najczęstszy model postępowania cywilnego. Co do zasady każda sprawa może podlegać rozpoznaniu w procesie, chyba że przepis szczególny skieruje ją do rozpoznania w trybie nieprocesowym.
W postępowaniu procesowym rozpoznawane są sprawy z zakresu:
- wykonania umów,
- odszkodowania,
- rozwodu,
- unieważnienia małżeństwa,
- ustalenia ojcostwa,
- ubezpieczeń społecznych,
- prawa pracy.
Postępowanie procesowe dzieli się na: postępowanie uproszczone, nakazowe oraz upominawcze.
- Postępowanie nieprocesowe rozpoznaje poniższe sprawy:
- uznanie za zmarłego,
- ubezwłasnowolnienie,
- przysposobienie,
- o uznanie władzy rodzicielskiej,
- z zakresu kurateli i opieki,
- stwierdzenie nabycia i podziału spadku.
Dodatkowo należy wiedzieć, że jednym z najważniejszych postępowań nieprocesowych jest postępowanie wieczystoksięgowe.
Badania i ewentualne błędy
To, w jakim trybie powinna się odbywać każda sprawa, bada przewodniczący wydziału w sądzie. Wydaje on zarządzenia mające na celu określenie, czy sprawa podlega rozpoznaniu według przepisów o postanowieniu odrębnym. Jeśli dana sprawa była wszczęta i prowadzona w postępowaniu niewłaściwym, wówczas ten sam sąd rozpozna ją w trybie właściwym i przekaże ją sądowi właściwemu do rozpoznania w odpowiednim trybie. Strona może wówczas zażądać powtórzenia czynności sądu, które były dokonane bez jej udziału we wcześniejszych etapach.